31 Aralık 2021 tarihli Resmi gazetede yayınlanan 10706 sayılı kurur kararı gereğince elektrik aboneliklerine kademeli tarife ile zam yapıldı. Bu zamların en çok gündem olanı, mesken tipi elektriklerde kullanımın 150 Kw altında kalması durumunda %50, 150 Kw ı aşan kullanımlarda ise %125 fiyat artışı yapılmasına dair verilen karar oldu.
Aralık ayı için sayaçlar okunup, faturalar tanzim edildiğinde birçok tüketici olağan dışı fatura bedellerini görüp kamuoyunda seslerini duyurmaya çalıştı. Çünkü Kasım ayına nazaran hemen hemen aynı miktarda elektrik tüketmelerine rağmen, faturalarında afaki artışlar göze çarpıyordu. Hem sanayi tipi, hem de mesken tipi kullanıcılar bulunduğu ildeki elektrik dağıtım firmalarına şikâyetlerde bulundu. Bunun üzerine birçok haber ve forum sitelerinden, gazetecilerin canlı yayınına bağlanan tekil tüketicilerden elektrik dağıtım şirketlerine telefonla uğraşıp itiraz ettiklerinde fatura bedellerinin indirildiği ve “pardon” denildiği haberi gelmeye başladı.
Şikâyetlerin büyümesi ve vatandaşların hep birlikte ses çıkarması sonrası EPDK (Enerji Piyasaları Düzenleme Kurumu) başkanı Mustafa Yılmaz açıklama yapma durumunda kaldı. 12/01/2022 tarihli açıklamada Yılmaz : “…1 Ocak'tan itibaren geçerli olan tarifelerin aralık ayı faturalarına yansıtıldığı yönünde kurumumuza şikayetler geliyor. Şirketlerin faturaları hesaplama yöntemi bellidir. Hiçbir şirket bu metodun dışına çıkamaz. Vatandaşlarımızın en ufak bir tereddüdü varsa internet sitemizdeki fatura hesaplama modülünü kullanmalarını ve herhangi bir hata tespit ederlerse kurumumuza acilen başvurmalarını bekliyoruz.” dedi.
Hatalı Fatura Nasıl Hesaplanır?
Öncelikle yaygın iddia, Ocak 22 de gelecek zamların Aralık faturalarına yansıtılması olduğu için tüketicilere önerimiz Kasım ayı elektrik ve doğalgaz faturaları ile Aralık ayı meblağlarını karşılaştırmaları. Eğer kullanım miktarı KW cinsinden aynı, ancak fatura tutarı farklılık gösteriyor ise vatandaşların mutlaka bulundukları ildeki Elektrik dağıtım firmasına müracaat etmesi gerekmektedir.
Buna ek olarak EPDK internet sitesinde FATURA HESAPLAMA bölümü mevcuttur. https://lisans.epdk.gov.tr/epvys-web/faces/pages/online/tarifeFatura/tarifeFatura.xhtml adresinden kolayca faturanızın ilk okuma ve son okuma tarihlerini ve faturada belirtilen tüketici gurubunu (Örn: Tek terimli tek zamanlı Mesken, Ticarethane, Tarımsal sulama vs) faturasını rahatlıkla hesaplayabilir.
Yapılan hesaplama sonucu çıkan meblağ ile gelen faturanızın mutlaka birbirini tutması gerekmektedir. Faturanızın EPDK’ nın resmi sitesinde hesapladığınız tutardan daha fazla olması durumunda bunun nedenine ve kaynağına ilişkin birçok ihtimal sayılabilir.
Ancak gündeme, olayın birçok farklı kaynakta haber olmasına ve bizzat EPDK başkanın açıklama yapmasına bakılacak olursa en güçlü ihtimal; elektrik dağıtım şirketleri tarafından 31 Aralık 2021 de yayınlanan ve Ocak 22 faturalarına yansıması öngörülen en aşağı %50 zammı, Aralık 2021 faturalarına yansıttığı gerçeğidir. Tüketicilerin bu konuda dikkatli olması ve Kasımdan Aralığa olağan dışı bir fatura artışı gözlemlediği zaman derhal bunu dağıtım şirketlerine, olumsuz yanıt alırsa da EPDK’ ya bildirmesi gerekmektedir.
Saat Okuma Tarihlerine Dikkat Edilmelidir.
EPDK’ nın duyurusuna göre “Kıst uygulaması kapsamında, perakende satış şirketleri ilk okuma tarihi ile son okuma tarihi arasındaki gün sayısına göre; örneğin Aralık ayı içinde ne kadar gün varsa tüketimi ona göre oranlayarak eski fiyatlar üzerinden, Ocak ayı içerisinde ne kadar gün varsa da yine tüketimi ona göre oranlayarak yeni tarife üzerinden hesaplanmaktadır.
Yani örnek vermek gerekirse tüketicinin ilk okuma tarihi 5 Aralık 2021, son okuma tarihi 5 Ocak 2021 olsun. Aradaki gün sayısı 31’dir. Mevzuatımıza göre son okumayı gün ortasında yaptığı varsayılmaktadır. Bu durumda eski tarifeye konu gün sayısı 26,5 yeni tarifeye konu gün sayısı ise 4,5’tur.” Tüketicilerin sayaç son okuma gününe göre 2022 yılında kalan günlerde yeni tarifenin uygulanacağını unutmaması gerekmektedir. Ancak ister art niyetli, ister hata üzerine olsun, ortada bir yanlışlık olması durumunda çağdaş ve demokratik bir ülke vatandaşına düşen en büyük ödev kanuni yollar ile hak aramaktır. Bunun unutulmaması gerekmektedir.
Yanlış Uygulama Sonucu Fazla Gelen Fatura Ödendikten Sonra Geri Tahsil Edilebilir Mi?
Şüphesiz ki, hak arama hürriyeti, Anayasamız ile teminat altına alınmış en temel insan haklarımızdan bir tanesidir. Bu konu özelinde bu soruya verilecek cevap “Evet” tir. Her tüketici, tarifenin yanlış uygulanmasından, ya da hesap hastasından vs kendisine taahhuk ettirilen elektrik, su, internet ve doğalgaz faturaları karşısında İL & İLÇE TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNE başvurabilir. Fazla geldiğini iddia ettiğiniz meblağa göre Hakem Heyetine değil, Tüketici Mahkemesine de dava açma hakkı her tüketici için geçerlidir. 2020 yılı için Tüketici Hakem Heyeti parasal sınırı aşağıda verilmiştir.