Prim Günü Eksik Olanlara Emeklilik

Prim Günü Eksik Olanlara Emeklilik

Prim Günü Eksik Olanlara Emeklilik; Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından yapılan hazırlıkların son aşamasa geçilmesi ile düzenlemenin 2022 Aralık ayında TBMM’ye sunulacağını belirtildi. Yapılacak düzenlemenin 15 Ocak 2023’te yürürlüğe girmesi bekleniyor.

Söz konusu düzenleme neticesinde EYT’liler için yaş şartı kaldırılarak 8 Eylül 1999 tarihinden önce olduğu gibi prim ve sigortalılık şartı yeterli olacaktır. Başka bir ifade ile 8 Eylül 1999 tarihinden önce emeklilik sigortası girişi olanlar EYT kapsamına dahil olacak. Fakat EYT kapsamında olmak emeklilik için gerekli şartları sağlamaya yetmeyecek; sigortalılık süresi ile prim gününün tamamlanmış olması gerekmektedir. Bu nedenle EYT eksik prim tamamlama yöntemleri EYT’ liler için önem teşkil etmektedir. Makalemizde EYT eksik prim tamamlama, EYT Geriye Dönük borçlanma konularını genel çerçeveden anlatılacak olup, daha detaylı bilgi ve hak kaybı yaşamamanız adına Ankara avukat danışmanlık hizmetini almanızı öneririz.

Geçmişe Yönelik Hizmet Tespiti

Geçmişe yönelik hizmet tespiti ;8 Eylül 1999 tarihinden önce bir çalışmanız var fakat SGK kayıtlarında bu çalışmanız görünmüyorsa şayet yeni çıkacak olan yasan yararlanma hakkınız bulunmamaktadır. Çünkü yeni kanun 7200 gün ve yaş şartını (kadınlar için 58 yaş, erkekler için 60 yaş) esas almaktadır.

Eğer 8 Eylül 1999 tarihinden önce çalıştıysanız ve sigorta kaydınız görünmüyorsa geçmişe yönelik hizmet tespiti için dava açmanız gerekmektedir. O tarihte yapılan çalışma ispat edileceğinden SGK kayıtları düzeltilerek işe giriş kaydınızın o tarihe çekilmesi neticesinde önümüzde çıkacak olan yasadan yararlanabilecek ve belki de süreniz tamamlandığı için emekli olma hakkınız doğabilecektir.

Geçmişe yönelik hizmet tespiti için açılacak olan davada hak düşürücü süre 5 yıldır. Ancak Yargıtay kararları 5 yıllık zamanaşımının istisnalarını belirtmiştir. Örneğin 1995 tarihinde sigortasız çalışmanızdan SGK’ nın haberi varsa, sadece girişiniz yapılıp da bordrolar verilmemişse zamanaşımı süresi işlemez.  . Bu dava neticesinde 8 Eylül 1999 tarihinden önce 1 gün için sigortalı görüneceğinizden işe girişiniz o tarihte görünecek ve EYT’liler için yapılan yeni düzenlemeler doğrultusunda emeklilik hakkınız doğabilecektir. EYT için yapılan yasal düzenlemede geçmişe yönelik hizmet tespiti engellenmesi, sayılmaması ya da başka bir mevzuat ile sigortalının işçilikten memurluğa geçmesi gibi şartların kabul edilmemesi halinde sigortalı EYT’ den yararlanamayacaktır. Yine de emeklilik için 65 yaşına kadar beklemektense, hizmet tespit davası ile sigortasız çalıştığınız yıl kadar erken emekli olmak mantıklı bir tercih olacaktır.

Emeklilikte yaşa takılanlar için açılacak olan geçmişe yönelik hizmetin tespiti davası Yargıtay kararları doğrultusunda incelikle araştırılacak açılması gereken bir dava olduğundan süreci mutlaka bir avukat ile yürütmenizi, Ankara avukat danışmanlık hizmeti almanızı şiddetle tavsiye ederiz.

EYT Geriye Dönük Borçlanma

EYT Geriye Dönük Borçlanma için 1999 öncesi çalışmanız olması gerekmektedir. Sigortasız çalıştığınız bu dönemleri saydırıp EYT’ den faydalanmak için yapmanız gereken hizmet tespit davası açmaktır. Bu davada sigortasız çalışma, her türlü delil ile ispat edilebilir. Tanık, fotoğraf, irsaliye, fiş, fatura, teslim fişi, müfettiş raporunda sigortasız çalışanın isminin geçmesi vs.. Hizmet tespit davasında sigortalı lehine yorum ilkesi gereğince kanun koyucu; işçinin çalışmayı her türlü delil ile ispatlayabileceğini öngörmüştür. EYT Geriye Dönük Borçlanma için açılacak Hizmet tespit davası öncesi ankara avukat danışmanlık hizmeti almanızı öneririz.

Kısmi Emeklilik

Kısmi emeklilik yöntemi 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan EYT’liler için 3600 gün (10 yıllık prim) ile emekli olma imkânı sağlayabilmektedir. Eğer ki sigortalı olan EYT’ linin yeterli primi tamamlamak için imkânı bulunmuyorsa 3600 günlük prim emeklilik için yeterli olabilecektir. Ancak kısmi emeklilik için yaş şartı söz konusu olacaktır. Kısmi emeklilik için kadınların 50, erkeklerin ise 55 yaşını doldurmuş olması gerekmektedir.

Askerlik Borçlanması

Askerlik borçlanması; emeklilikte yaşa takılan ve askerlik yapan erkekler için prim günü tamamlama ile emekli olabilme imkânı yaratabilmektedir. Askerlik yapmış olan EYT’liler askerde geçen tüm günleri için prim ödemesi yaparak bu süreyi emeklilik primlerine ekleyebilirler. Eğer ki sigortalanmadan önce askerlik yapıldıysa askerlik borçlanması olan gün kadar işe giriş tarihi de geri çekilmek suretiyle emekli olabilmek için bir avantaj oluşturmaktadır. Askerlik borçlanması yöntemi ile emeklilik giriş tarihi sebebine dayalı olarak EFT’ye tabi olamayanların da yasaya dahil olabilme imkanı doğabilecek ve emeklilik hakkı elde edebilecektir.

Doğum Borçlanması

Doğum borçlanması ise sigortalı olunan dönemde doğum yapmış kadınların seçebileceği bir yöntemdir. Sigortalılıktan sonra dünyaya gelen üç çocuğa kadar kadınların doğum borçlanma hakkı bulunmaktadır. Sigortalı olan kadının doğurmuş olduğu her çocuk için 720 gün prim (2 yıl) tek seferde ödenmek suretiyle doğum borçlanması hakkı kullanılabilmekte ve bu şekilde emekliliğe hak kazanılabilmektedir.

Bağ-Kur’lular İçin İhya Yöntemi

Bağ-Kur’lular için ihya yöntemi ise şahıs şirketi yahut şirket ortaklığı bulunmuş olanlar için kullanılabilecek bir yoldur. Emeklilikte yaşa takılanlarda, emeklilik hakkı elde edebilmek adına farklı kurumlarda (BAĞ-KUR) sigortalı olarak çalışan kişiler de bu kapsamda değerlendirilecektir. Bu şekilde iş yeri açmış veya şirket ortağı olmuş olan kişilerin geçmişte primlerini ödemişlerse eğer günleri dondurulmakta ve borçları silinmektedir. Ancak Bağ-Kur’lular için ihya yöntemi ile dondurulan günleri tekrar prim gününe dâhil etmek mümkündür. Bağ-Kur’lular için ihya yöntemi ile geçmiş günlerini ihya etmek isteyen kişiler güncel asgari ücret tutarı üzerinden ödeme yaparak günlerini satın alarak primlerine ekletebilme hakkı elde edebilmektedir. Ancak asgari ücrete gelecek olan zam nedeniyle ödenecek tutar da artacağından 2023 yılından önce bu işlemi yapmanızda yarar olacaktır. Daha fazla bilgi ve hak kaybı yaşamamanız adına süreci mutlaka bir avukatla yürütmenizi, Ankara avukat danışmanlık hizmeti almanızı öneririz.

İsteğe Bağlı Sigorta

İsteğe bağlı sigorta; çalışma durumu olmayan sigortalıların, eksik primlerini isteğe bağlı sigorta yaptırarak yatırmak sureti ile tamamlama imkânı bulunmaktadır. İsteğe bağlı sigorta yoluyla emeklilik şartını sağlayabilecek olanlar SGK’ya bu konuya ilişkin dilekçe vermeleri ile başlayacak olan isteğe bağlı sigorta sayesinde her ay 30 gün prim kazanabileceklerdir.

8 Eylül 1999 tarihinde çıkan Kanun’a göre bu kanundan önce sigortalılık süresini dolduranlar için yaş şartı kadınlar için 58, erkekler için 60 yaşa çıkarıldığı için prim gün sayılarını tamamlamış olmalarına rağmen bu kişisel emekli olamamıştır. Şu an bu sistem devam ediyor ve bu durum bir nevi kamuda bir devlet lehine sebepsiz zenginleşme doğmasına sebep oluyor. EYT’lilerin örgütlenmesi ile hükümete ve siyasilere yapılan baskılar neticesinde önümüzdeki dönemde çıkacak olan bu yasa ile yaş şartına ilişkin düzenleme yapılacağı açıklandı. Her ne kadar bu düzenleme yapılsa da prim günü tamamlanmamış EYT’lilerin sayısı da çok yüksektir. Yazımızda prim günü tamamlanmamış olan EYT’liler için bazı yöntemleri açıklamış olduk. Ancak bu yollara başvurmadan önce mutlaka bir avukattan danışmanlık hizmeti almanızı, Ankara avukat danışmanlık ile sorununuz hakkında daha detaylı bilgi almanızı tavsiye ederiz.

Prim günü ya da primi eksik olanlar geçmişe yönelik bu eksiklikleri saydırabilir mi?

Evet. Prim tespiti davası ya da Hizmet tespit davası açmak sureti ile geçmişteki sigortasız çalışmalarınızı tespit ettirebilirsiniz.

Geçmişe dönük hizmet tespiti halinde EYT' den yararlanabilir miyim?

Evet. Ancak EYT için gelen kanun tasarı, dava ile tespit edilen süreler kapsam dışıdır gibi bir istisna getirirse sigortalı EYT' den yararlanamaz.