Tapu iptal ve tescil davası bir taşınmazın herhangi bir nedenle tapuda bulunan kaydının bağlayıcı olmayan bir hukuki işleme dayalı olduğu veya hukuki sebepten yoksun olduğu iddiası ile yolsuz tescilin iptal edilerek, taşınmaz tescilinin hukuka uygun olarak talep edildiği davalardır. Geçerli bir hukuki sebebe dayanmayan tescil veya geçersiz bir talebe dayanan tescil, bu nedenle ayni hakları zarar görme tehlikesi altında bulunan kişilerin açacakları tapu iptal ve tescil davası ile düzeltilebilir. Tapu iptal ve tescil davası sonucunda karar kesinleşmeden icraya konulamayacaktır. Makalemiz tapu iptal ve tescil davası hakkında genel bir anlatım niteliğindedir, sürecin avukatla birlikte yürütülmesi mühim olup, daha detaylı bilgi almak için Ankara Avukat danışmanlık hizmeti almanızı tavsiye ederiz.
Taşınmaz mülkiyetinin kazanılması için taşınmazın maliki tarafından tescil talebinde bulunulması gerekmektedir. Taşınmaz mülkiyetinin kazanılması için bu talep geçerli bir hukuki sebebe dayanmalıdır. Yani kanunun aradığı şekil ve şartlara uygun bir biçimde yapılmış olmalıdır. Tescilin dayanağı olan hukuki sebep, sağlararası bir işlem veya ölüme bağlı tasarruf olabileceği gibi, kamu hukuku niteliğindeki bir işlem de olabilir. Tescil bir hukuki sebebe dayanmıyorsa veya tescile esas olan hukuki sebep geçerli değilse, ayni hak da geçerli surette doğmuş veya devredilmiş olmaz. Bu hallerde tapu kütüğünde görülen tescil yolsuz tescildir.
Yolsuz tescil tapu kütüğünde yer alan kaydın gerçek hak durumunu yansıtmaması olarak nitelendirilebilir. Başka bir deyişle yolsuz tescil, bağlayıcı olmayan bir hukuki işleme dayanan veya hukuki sebepten yoksun bulunan tescildir (MK m.1024/11). Tescil, başlangıçtan itibaren yolsuz olabileceği gibi, hakkın sona ermesi veya hak sahibinin değişmesi sebebiyle de yolsuz hale gelebilir. Örneğin; taşınmaz gerçek malikten ya da onun gerçekten yetkilendirdiği vekilden alınmamışsa, taşınmaz, alıcı adına tescil edilse dahi bu tescil yolsuz olacaktır. Yani tapuda kayıtlı kişi gerçek malik değildir. Ya da kadastro çalışmalarında bir hata neticesinde taşınmaz yanlışlıkla eksik ya da fazla olarak tescil edilmişse de hatalı kısım için yolsuz tescil söz konusu olur. Bazı tehlikeli sonuçların ortaya çıkmasına neden olabilen yolsuz tescil gerçek hak sahibi açısından sakıncalıdır. Bu sakıncalar şunlardır;
Hangi hallerde tapu iptal ve tescil davası açılır ; tapu iptal ve tescil davası birçok sebebe dayalı olarak açılabilmektedir. Bu sebeplerden bazıları şunlardır;
Hangi hallerde tapu iptal ve tescil davası açılır yukarıda sıklıkla dayanılan sebepler sayılmıştır. Tapu iptal ve tescil davası usul ve esas bakımından incelikle çalışılması gereken bir alandır. Hukuki süreci bir avukatla yürütmeniz ileride hak kaybı yaşamamanız açısından mühim olup, daha detaylı bilgi almak için Ankara Avukat danışmanlık hizmeti almanızı tavsiye ederiz.
Dava tarafları; tapu iptal ve tescil davalarında davacı, yolsuz tescilden dolayı hakkı zarar görmüş veya kanunen taşınmazın devrini talep etmeye yetkisi bulunan kişi olacaktır. Davalı olabilecek tarafın ise tapuda malik olarak görünmesi şartı bulunmaktadır.
Görevli ve yetkili mahkeme; tapu iptal ve tescil davalarında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi olup, yetki bakımından taşınmazın bulunduğu yer mahkemeleri yetkili olacaktır. Ancak unutulmamalıdır ki, görevli mahkeme dava konusuna göre bazen farklılık gösterebilmektedir. Örneğin aile konutu sebebine dayanan bir tapu iptal ve tescil davasında görevli mahkeme Aile Mahkemesi olacaktır. Aile konutu sebebi ile tapu iptal ve tescil davası için Ankara boşanma avukatı danışmanlık hizmeti almanız mühimdir, daha detaylı bilgi almak için Ankara Avukat danışmanlık hizmeti almanızı tavsiye ederiz.
Zamanaşımı süresi ; tapu iptal ve tescil davaları niteliği gereği zamanaşımına veya hak düşürücü süreye tabi değildir. Her ne kadar dava zamanaşımına tabi olmasa da ; adına yolsuz tescil olan kimsenin, olağan zamanaşımıyla ayni hakkı kazanabileceğini gözden kaçırmamak gerekir. Zamanaşımı bu açıdan önem teşkil etmekte olup, daha detaylı bilgi almak için Ankara Avukat danışmanlık hizmeti almanızı tavsiye ederiz.
Dava harç ve masrafı ; dava harcı tapu iptal ve tescil davasının taşınmazın aynına ilişkin olması nedeniyle nispidir. Bu nedenle dava harç ve masrafı dava konusu taşınmazın değerine göre değişiklik göstermektedir.
Davanın seyrine göre değişebilmekte olup, 1 ila 2 sene arasında sürebilmektedir.
Kadastro kayıtlarının kesinleşmesinden itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresine tabidir.
Tapu kayıtlarının gerçeği yansıtmadığı hususunda tanık deliline de başvurulabilecektir.