Araç değer kaybı hesaplama, kaza yapan veya başka bir nedenle değeri azalan bir aracın piyasa rayiç değerine göre kaybettiği değerin bulunma methotudur. Bu değer kaybı, genellikle aracın onarımı yapılmış olsa bile, piyasa değerinde bir düşüş olarak kendini gösterir. Araç değer kaybı hesaplama, özellikle bir kaza sonrası sigorta şirketinden tazminat talep ederken veya aracı satarken önemlidir. Sigorta şirketine başvuru yapılmadan önce mutlak suretler Ankara araç değer kaybı avukatı danışmanlık hizmeti almanızı tavsiye ederiz.
Araç Değer Kaybı Hesaplama Yöntemleri
Araç değer kaybını hesaplamak için farklı yöntemler bulunmaktadır. Ancak, en yaygın ve kabul gören yöntemlerden biri, “piyasa rayiç değeri” üzerinden yapılan hesaplamadır. Bu yöntemde, aracın kazadan önceki piyasa değeri ile kaza tarihindeki piyasa değeri arasındaki fark, değer kaybı olarak kabul edilir.
Piyasa Rayiç Değeri Nasıl Belirlenir?
Aracın piyasa rayiç değerini belirlemek için birkaç yol izlenebilir:
- Ekspertiz Raporu: Bağımsız bir ekspertiz firmasından alınacak rapor, aracın değer kaybını belirlemede en güvenilir yöntemdir.
- Sigorta Şirketi Değerlemesi: Sigorta şirketleri de araç değerlemesi yapmaktadır. Bu değer kasko rayiç değeri olup aracın kaza tarihindeki değerini bulmada yardımcı olur. Ancak, bu değerleme sigorta şirketinin kendi çıkarlarını koruma amacıyla yapıldığından, bağımsız bir ekspertiz raporu almak daha doğru olabilir.
- İnternet Siteleri ve İkinci El Araç Fiyatları: Uygulamada bilirkişilerin en çok kullandığı yöntemdir. İkinci el araç satış siteleri ve benzeri platformlar, aracınızın model, yıl ve özelliklerine göre piyasa değerini belirlemede size fikir verebilir.
Değer Kaybı Hesaplama Formülü
Araç değer kaybı hesaplamasında kullanılan kesin bir formül olmamakla birlikte, genel olarak aşağıdaki faktörler dikkate alınır:
- Aracın Markası ve Modeli: Lüks araçlar genellikle daha fazla değer kaybeder.
- Aracın Yaşı: Araç yaşı ilerledikçe değer kaybı da artar.
- Aracın Kilometresi: Yüksek kilometreli araçlar daha fazla değer kaybeder.
- Aracın Hasar Geçmişi: Daha önce hasar görmüş araçlar, değer kaybına uğrar.
- Onarım Kalitesi: Onarımın kalitesi, değer kaybını etkileyebilir.
- Piyasa Koşulları: Ekonomik durum ve piyasa koşulları da araç değerlerini etkileyebilir.
Araç Değer Kaybı Robotu
Aşağıdaki araç değer kaybı robotundan aracınızın değer kaybını hesaplayabilirsiniz. Çıkan sonuçlar yaklaşık sonuçlardır.
Araç Değer Kaybı Hesaplama
Araç Değer Kaybı Nasıl Talep Edilir?
Araç değer kaybı talep etmek için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
- Kaza Raporu ve Gerekli Belgeleri Hazırlayın: Kazanın detaylarını gösteren bir kaza tespit tutanağı, araç ruhsatı, kaza fotoğrafları, onarım faturaları gibi belgeleri hazırlayın.
- Ekspertiz Raporu Alın: Bağımsız bir ekspertiz firmasından aracınızın değer kaybını belirleyen bir rapor alın. Bu rapor araç değer kaybı için zorunlu olmasa da değer kaybı talebinizi destekleyecek önemli bir kanıt olacaktır.
- Sigorta Şirketine Başvurun: Kusurlu tarafın sigorta şirketine yazılı olarak başvurun. Başvurunuzda, kaza detaylarını, ekspertiz raporunu ve değer kaybı talebinizi miktar olarak İBAN bilgileriniz ile birlikte belirtin ve tebliğinden itibaren 15 gün bekleyin. Ancak bu aşamada ilerideki olası dava ya da tahkim süreçlerini bağlayan hatalar yapılabileceğinden ankara araç değer kaybı avukatı danışma hizmeti almanız önerilir.
- Sigorta Şirketinin Cevabını Bekleyin: Sigorta şirketi, başvurunuzu değerlendirecek ve bir cevap verecektir. Eğer sigorta şirketi talebinizi kabul ederse, değer kaybı tazminatını ödeyecektir. Ancak genelde bu ödeme eksik olup bakiye kısım için araç değer kaybı hesaplaması yaptıktan sonra tahkim ya da dava yoluna gidilir.
- Anlaşmazlık Durumunda: Sigorta şirketi talebinizi reddederse veya ödenen tazminat miktarı sizi tatmin etmezse, Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurabilir veya mahkemede dava açabilirsiniz.
Vekalet Ücreti Hesaplama Aracı için tıklayınız.
Ankara avukat hizmeti için tıklayınız.
Değer kaybı talep edebilmek için temel hukuki şartlar şunlardır:
- Çift Taraflı Kaza: Hasar, başka bir aracın kusurlu hareketi sonucu meydana gelmelidir.
- Kusur Oranı: Değer kaybı talep eden taraf, kazada tamamen (%100) kusurlu olmamalıdır.
- Hasarın Niteliği: Hasar, basit onarım (mini onarım) ile giderilemeyecek boyutta olmalı ve onarılmış olmalıdır.
- Tekrarlama Yasağı: Hasar gören parça, daha önce bir başka kazada hasar görmüş ve onarılmış olmamalıdır.
- Zamanaşımı: Kaza tarihinden itibaren 2 yıl içinde talep edilmelidir.
- Not: Önceden uygulanan 165.000 km sınırı, mevzuat değişikliği ile kaldırılmıştır.
Değer kaybı hesaplaması, standart bir formül yerine, Sigorta Tahkim Komisyonu veya Mahkeme tarafından atanacak uzman Sigorta Eksperi/Bilirkişi tarafından yapılır. Hesaplamada dikkate alınan temel unsurlar şunlardır:
- Aracın kaza tarihindeki rayiç (piyasa) değeri.
- Aracın yaşı ve kilometresi.
- Hasarın boyutu ve niteliği (değişen/boyanan parçalar).
- Onarımın niteliği (yetkili/özel servis).
Genel kural, aracın ana taşıyıcı parçaları ve gövde panellerinde (şasi, direkler, podye, kaporta, kapı, çamurluk vb.) yapılan onarım/değişim işlemleri değer kaybına yol açar. Plastik tampon, far, stop lambası, cam ve benzeri mini onarımla giderilebilecek basit parçaların değişimi, hukuki uygulamada genellikle değer kaybına dahil edilmezken, güncel yüksek mahkeme kararları ile kapsam genişlemektedir.
Hayır, alınmaz.
Araç değer kaybı, zarar görenin (mağdurun) kusurlu tarafın trafik sigortasından zararın tazmini prensibine dayanır. Kazada %100 kusurlu olan taraf, zararı kendi kusurundan kaynaklandığı için karşı tarafın sigortasından herhangi bir talepte bulunamaz.
Sigorta şirketinin değer kaybı için ödeyeceği azami miktar, kusurlu aracın Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (Trafik Sigortası) poliçesinde belirtilen maddi zarar teminat limiti ile sınırlıdır. Bu limit, her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından güncellenir. 2025 yılı için bu limit, kaza başına belirli bir tutardır. Sigorta şirketi, bu genel limitin üzerindeki zarardan sorumlu tutulamaz.
Değer kaybı, hasar kaydı (onarım bedeli) üzerinden belli bir yüzdeyle hesaplanmaz. Her araç ve hasar ayrı ayrı değerlendirilir.
- Örnek: 50.000 TL hasar kaydı olan 500.000 TL’lik bir araç, 50.000 TL hasar kaydı olan 1.500.000 TL’lik bir araca göre farklı değer kaybı yaşayacaktır. Hesaplama, aracın piyasa değeri ve hasarın niteliği baz alınarak Bilirkişi raporuyla belirlenir.
- E-Devlet Üzerinden Öğrenme: E-Devlet kapısı üzerinden doğrudan “değer kaybı miktarı” öğrenilemez. Ancak Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi (SBM) hizmetleri aracılığıyla aracınızın hasar ve poliçe bilgilerini sorgulayabilirsiniz.
- Kesin Öğrenme Yolu: Değer kaybı, ancak başvurulan sigorta şirketi, Sigorta Tahkim Komisyonu veya Mahkeme aşamasında uzman bir sigorta eksperinin düzenlediği raporla netleşir.
Avukatlık ücretleri, avukat ile müvekkil arasında serbestçe belirlenir. Değer kaybı davalarında avukatlar genellikle kazanılan tazminat miktarının belirli bir yüzdesi (oranı) üzerinden çalışır. Bu oran, genellikle %10 ile %25 arasında değişmektedir ve yasal sınırlar dâhilinde tutulmak zorundadır. Ayrıca dava masrafları ve Noter vekâlet ücreti (2025’te yaklaşık 783,82 TL civarı) müvekkile aittir.
