Fazla mesai, işçinin normal çalışma saatlerinin üzerinde yaptığı ek çalışmalara denir. İş Kanunu, işçilerin fazla mesai yapması durumunda ek ücret almasını güvence altına almıştır.
Neden Fazla Mesai Yapılır?
İş yükünün artması: Siparişlerin yoğunlaşması, beklenmedik sorunlar gibi durumlar fazla mesaiye neden olabilir.
Proje bitiş tarihlerine yetişmek: Özellikle belirli bir tarihte tamamlanması gereken projelerde işçiler fazla mesai yapabilir.
İşletmenin acil ihtiyaçları: İşletmenin beklenmedik bir durumda faaliyet göstermeye devam etmesi gerekebilir.
Fazla Mesai Ücreti Nasıl Hesaplanır?
Fazla mesai ücreti, normal çalışma ücretinin üzerine eklenen bir ücrettir. İş Kanunu’na göre, fazla mesai ücreti şu şekilde hesaplanır:
Normal çalışma süresi 45 saati aşan işlerde: Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının %50 yükseltilmesi suretiyle ödenir.
Normal çalışma süresi 45 saatin altında olan işlerde: Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının %25 yükseltilmesi suretiyle ödenir.
Örnek: Ayşe’nin saatlik ücreti 20 TL olsun. Haftada 45 saat çalışan bir işletmede çalışıyorsa ve haftada 5 saat fazla mesai yaparsa, fazla mesai ücreti şu şekilde hesaplanır:
Fazla mesai ücreti: 20 TL * 1,5 = 30 TL/saat
Toplam fazla mesai ücreti: 30 TL/saat * 5 saat = 150 TL
Fazla Mesai Yapmanın Sınırları
İş Kanunu, fazla mesai yapılabilecek süreleri sınırlamıştır. İşçinin yazılı rızası ile yılda en fazla 270 saat fazla mesai yapılabilir. Ancak bazı özel durumlarda bu süre uzatılabilir.
Fazla Mesai Yapmak Zorunlu mu?
Hayır, fazla mesai yapmak işçi için zorunlu değildir. İşçi, işverenin talebine rağmen fazla mesai yapmayı reddedebilir. Ancak, işverenin haklı nedenleri varsa ve işçi fazla mesai yapmazsa iş sözleşmesi feshedilebilir.
Fazla Mesai Hakkında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yazılı sözleşme: Fazla mesai yapılacaksa, işçi ve işveren arasında yazılı bir sözleşme yapılmalıdır.
Dinlenme hakları: Fazla mesai yapan işçilere yasal olarak belirlenen dinlenme süreleri tanınmalıdır.
Sağlık riskleri: Fazla mesainin işçinin sağlığını olumsuz etkileyebileceği unutulmamalıdır.
Bir önceki makalemiz kira tespit davası hakkında bilgi almak için bağlantıya tıkla.
