Kısa Çalışma Ödeneği

Kısa Çalışma Ödeneği

Kısa çalışma ödeneği, işyerindeki çalışma sürelerinin geçici olarak azaltılması veya durdurulması durumlarında, belirli bir süreyi aşmamak kaydıyla sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır. Bu destek, ekonomik krizler, doğal afetler, COVİD-19 pandemisi ve benzeri durumlar gibi istisnai durumlar karşısında işçilere geçici bir mali destek sağlamayı amaçlar. Bu süreçte, çalışanlar en fazla üç aya kadar olan bir süre için kısa çalışma ödeneği alabilirler. Bu süreç, işletmelerin krizleri atlatması ve çalışanların işlerine geri dönmesi için bir geçiş süreci sağlar.

İşsizlik Sigortası Kanunu hükümleri uyarınca, kısa çalışma uygulanan süreçte işçilerin iş sözleşmeleri askıda kalabilir veya kısmi süreli olarak devam edebilir. Bu süreçte, işverenlerin çalışanlara sunduğu iş süreleri ve ücretler azaltılabilir veya belirli bir süre için durdurulabilir. İşçiler, kısa çalışma ödeneği alırken, işverenleri tarafından belirlenen yeni çalışma düzenlemelerine uymak zorundadırlar. Bu düzenlemeler, geçici olarak azaltılmış veya durdurulmuş çalışma sürelerini, ücretleri ve diğer çalışma koşullarını içerebilir. Kısa çalışma dönemi sona erdiğinde, işçiler genellikle eski çalışma düzenlerine geri dönerler veya işverenleri tarafından belirlenen yeni koşullara uyum sağlarlar. Kısa çalışma ödeneği ve kısa çalışma bittikten sonra işe başlatmayan işveren hakkındaki sorularınız için ankara avukat ya da ankara iş hukuku avukatı hizmeti almanızı tavsiye ederiz.

Kısa Çalışma Ücretsiz İzin Mi Sayılır?

Kısa çalışma bazı yönler bakımından ücretiz izin uygulamasına benzese de aralarında işçinin rızasının aranması bakımından önemli bir fark bulunmaktadır. Ücretsiz izin için işçi ve işverenin karşılıklı rızası aranırken kısa çalışma için işverenin kısa çalışma uygulamasına geçilmesini gerekli görmesi yeterlidir. Bu nedenle kısa çalışma, ücretsiz izinin tabi olduğu düzenlemelere tabi değildir. Bu konuda detaylı bilgi ve hukuki destek için Ankara avukat veya Ankara iş hukuku avukatı danışmanlık hizmeti almanızı tavsiye etmekteyiz.

Kısa Çalışma Süresi Kıdeme Esas Süreden Sayılır Mı?

Kısa çalışma, işyerlerinde çalışma saatlerinin en az 1/3 oranında azalması veya tamamen durması olarak iki farklı şekilde uygulanabilir. Çalışma saatlerinin azalması olarak uygulandığı durumda iş sözleşmesi devam ettiği için bu süre kıdemden sayılır.

Kısa çalışmanın işyerinde faaliyetlerin tamamen durdurulması şeklinde uygulandığı durumda çalışanların iş sözleşmelerinde askı hali söz konusudur.  Bu süreçte yani işçilerini sözleşmelerinin askıda olduğu dönemde bu süre işçinin kıdeminden sayılır.

Yani kısa çalışma süresi iki durumda da kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık izin hakkının belirlenmesinde göz önünde bulundurulur.

Yukarıda da bahsedildiği üzere kısa çalışma için işverenin gerekli görmesi yeterli olup işçinin rızasının alınması gerekmemektedir. Kısa çalışmayı ücretsiz izinden ayıran bu fark neticesinde Kanunda bir düzenleme olmamasına rağmen yüksek mahkemelerin yerleşik içtihatları ve öğretideki görüşün bu yönde olması ile COVİD-19 pandemisi dönemindeki kısa çalışma ücretsiz izinden farklı olarak çalışanların kıdem süresinin hesaplanmasına dahil edilmektedir. İşçilik alacaklarınızda hak kaybına uğramamanız için Ankara avukat veya Ankara iş hukuku avukatından hukuki destek almanızı önemle tavsiye ederiz.

Bu konuda Sakarya BAM, 11. HD., E. 2022/542 K. 2022/693 T. 23.3.2022 künyeli aşağıdaki kararı emsal teşkil etmektedir.

‘’Yargıtay 9. Ve 22. Hukuk Dairelerinin yerleşik kararlarına göre işçinin ücretsiz izinde bulunduğu sürelerde iş akdi askıdadır. Yargıtay 9 Hukuk Dairesi 09/11/2017 tarih 2016/2890 - 2017/17860 E.K Sayılı Kararında "...İşçinin 6 aylık kıdem hesabına deneme ve askıda kalan sürelerde da dahil edilir. Başka bir anlatımla bu hesapta fiili çalışma süreleri mutlak olarak aranmaz." şeklindeki kararı da dikkate alındığında 7244 sayılı kanun ile 4857 sayılı kanuna eklenen Geçici 10. Madde kapsamında tek taraflı izin uygulaması sonucunda kullandırılan ücretsiz izin süreleri 6 aylık kıdem süresi hesabında dikkate alınması gerektiği bu nedenle ilk derece mahkemesince yargılamaya devam edilerek davanın esası hakkında hüküm kurulması gerekirken dava şartı yokluğundan davanın reddine dair karar verilmesi hatalı olduğu anlaşılmakla oy birliğiyle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur…”

Yargıtay 9. HD. 2010/50993 E.- 2011/27305 K. Sayılı ilamında: "... Somut olayda, davacı işçinin 22.12.2008-18.06.2009 tarihleri arasında Yasa'ya uygun biçimde 5 ay 27 gün kısa çalışma yaptığı ve kısa çalışma süresinin çalışılmış sayılan süre kapsamında kıdemine eklenmesi gerektiği tartışmasızdır..." 

Kısa Çalışma Pandemide Hangi Günlerde Uygulandı?

Kısa çalışma, ülkemizde son olarak COVİD-19 pandemisinin başladığı dönemde, Mart 2020’de uygulanmaya başlanmıştır. 1 Temmuz 2021 itibari ile kontrollü normalleşmenin başlamasıyla sona ermiş, 29 Temmuz 2021 tarihli Cumhurbaşkanı Kararı ile son kez 7 Ağustos 2023’e kadar uzatılmıştır.

Pandemi Yasakları Sıralı Liste

Özellikle Pandemi zamanı kısa çalışma ödeneğinden yararlanan ve& veya Pandemi yasakları yüzünden işe gidemeyen işçiler lehine sonradan açılan iş davalarında kısıtlama süresince işe gidilmese dahi fazla mesai ücreti hesaplanmaktadır. Ancak Pandemi yasakları boyunca işe gidilmeyen sürenin Fazla mesai, UBGT, Hafta Tatili sürelerinden düşülmesi gerekmektedir. Sürelerin ve fazla mesainin mahsubu için bilirkişi raporuna itiraz esnasında mutlak suretle ankara avukat ya da ankara iş avukatı hizmetinden yararlanınız. Kısıtlamalara esas çalışılmayan ya da az çalışılan sürelerin tespiti için Pandemi yasakları sıralı liste aşağıdaki gibidir.